سیگار یکی از معضلات جامعه امروزی بوده که متاسفانه با گسترش روزافزون همراه است. افراد سیگاری با این که از مضرات سیگار آگاهی دارند، اما معمولا اراده‌ای برای ترک آن ندارند و همچنان به مصرف آن ادامه می‌دهند. در این میان برخی شرکت‌ها اقدام به تولید سیگارهای الکترونیکی کرده‌اند تا افراد سیگاری با استفاده از آنها بتوانند از این ماده سرطان‌زا فاصله بگیرند. نقش ویپ در ترک سیگار بسیار پر رنگ است، و و افراد می‌توانند با استفاده از آن به صورت چشمگیری از وابستگی خود به سیگار بکاهند.
آشنایی با سیگار الکترونیکی
Vape یا سیگار الکترونیکی وسیله‌ای است که مایع درون خود را به بخار تبدیل می‌کند و حس سیگار کشیدن را به فرد می‌دهد. این وسیله توسط باتری کار کرده و دودی که تولید می‌کند، حاوی نیکوتین، اسانس و مواد شیمیایی دیگر است. ویپ‌ها نوعی سیگار الکترونیکی ساده به حساب می‌آیند و انواع مختلفی دارند. افرادی که قصد دارند از ویپ برای ترک سیگار استفاده کنند، می‌توانند آنها را بر اساس اندازه، برند و توان مصرفی سفارش دهند. در رابطه با تاثیر ویپ در ترک سیگار تحقیقات زیادی صورت گرفته است که نتایج آن نشانگر این بوده که ویپ‌ها تاثیر زیادی در ترک سیگار افراد دارند.
آیا سیگار الکترونیکی عوارض دارد؟
درست است که ویپ‌ها برای ترک سیگار استفاده می‌شوند ، اما به دلیل نیکوتین و دیگر مواد شیمیایی موجود در آن، استفاده از آنها کاملا بی‌خطر نخواهد بود. بخاری که از ویپ‌ها تولید می‌شود، حاوی نیکوتین و چندین ماده شیمیایی دیگر است که بلعیدن آنها باعث مشکلاتی چون سوزش چشم خواهد شد. این بخار همچون دود سیگار معمولی، وارد ریه‌ها و سپس رگ‌های خونی شده و ممکن است در دراز مدت مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند. مشکلاتی چون حالت تهوع، استفراغ و سرخی پوست از جمله عوارضی هستند که ممکن است افراد با مصرف سیگار الکترونیکی آنها را تجربه کنند. با این وجود عوارض ویپ یا سیگار الکترونیکی بسیار کمتر از سیگار معمولی است و افراد سیگاری می‌توانند برای ترک سیگار به استفاده از ویپ با درصد نیکوتین پایین روی بیاورند. نکته مهم این است که افرادی که سیگار سنتی مصرف نمی‌کنند، هرگز نباید به سراغ سیگارهای الکترونیکی بروند؛ چرا که این سیگارها نیز به دلیل وجود نیکوتین اعتیادآور هستند و فرد را وابسته خود می‌کنند. در کشور آمریکا استفاده از دستگاه‌های ویپ برای کودکان، نوجوانان، خانم‌های باردار و افراد غیر سیگاری ممنوع است.
عوارض سیگارهای الکترونیکی بر روی بدن
تاثیر ویپ بر روی قلب
همانطور که گفتیم به دلیل وجود نیکوتین در مایع ویپ، استفاده از سیگارهای الکترونیکی نیز بی‌خطر نخواهد بود. یکی از تاثیرات منفی سیگارهای الکترونیکی بر روی قلب انسان است. مایع ویپ حاوی نیکوتین، آلدهیدها و مواد شیمیایی دیگری است که با استنشاقشان روی سیستم گردش خون و قلب تاثیر گذاشته می‌شود. این مواد بر روی بالا رفتن ضربان قلب و افزایش فشار خون تاثیر گذاشته و در دراز مدت سلامت قلب را به خطر می‌اندازند. بنابراین افرادی که دارای بیماری‌های قلبی و فشار خون هستند، هرگز نباید به سراغ دستگاه‌های ویپینگ بروند. سیگار الکترونیکی می‌تواند موجب افزایش حمله قلبی و سکته مغزی در این افراد شود.
تاثیر ویپ بر روی ریه
بسیاری معتقدند استنشاق بخار ویپ تاثیر منفی بر روی ریه فرد خواهد گذاشت. البته هنوز در این باره اطلاعات کافی و مستند در دسترس نیست و نمی‌توان به طور قطع در این‌باره چیزی گفت. طبق یک آزمایش که در سال 2018 بر روی 10 نفر غیر سیگاری انجام شد، مشخص شد که مصرف ویپ بر روی ریه افراد تاثیر گذاشته و از حالت معمول خارج شده بود.
تاثیر ویپ بر روی دندان و لثه
استفاده از سیگارهای الکترونیکی بر روی دهان و دندان افراد تاثیر می‌گذارد. ماده آئروسل موجود در این سیگارها، سبب ایجاد باکتری بر روی سطوح دندان می‌شود و پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، ویپ تاثیر منفی بر روی لثه افراد داشته و موجب التهاب لثه خواهد شد. استفاده طولانی مدت از سیگارهای الکترونیکی باعث از بین رفتن بافت و سلولهای دهانی می‌شود.
تحقیقات مرتبط با تاثیر ویپ در ترک سیگار
اولین تحقیقی که در این رابطه صورت گرفته است، به سال 2011 میلادی برمی‌گردد. این تحقیق بر روی 40 فرد سیگاری که تمایلی به ترک سیگار نداشتند، به کار گرفته شد. در این آزمایش به افراد سیگاری به مدت 6 ماه سیگار الکترونیکی داده شد تا آنها را جایگزین سیگار معمولی کنند. بعد از گذشت 6 ماه مشخص شد که حدود 22.5 درصد از افراد سیگار را ترک کرده و 32.5 درصد آنها مصرف سیگار را تقریبا به نصف کاهش داده بودند. البته این آزمایش با مشکلاتی همراه بوده که مهم‌ترین آنها عدم کنترل بر روی افراد سیگاری و تعداد کم شرکت کننده‌ها بوده است. در آزمایش دوم، از 300 فرد سیگاری برای بررسی تاثیر ویپ در ترک سیگار استفاده شد. این آزمایش نسبت به آزمایش اول با تفاوت‌هایی همراه بوده است. در مرحله اول این تحقیق به افراد ویپ‌های با نیکوتین 7.3 میلی‌گرم داده شد. در مرحله دوم این مقدار به 5.4 میلی‌گرم کاهش پیدا کرد و در مرحله آخر کارتریج فاقد نیکوتین به شرکت کنندگان داده شد. نتایج این آزمایش حاکی از آن بود که 13 درصد در مرحله اول، 9 درصد در مرحله دوم و 4 درصد در مرحله آخر توانستند سیگار را بعد از یک سال ترک کنند.
در تحقیق سوم بیش از 657 فرد سیگاری شرکت کردند. با توجه به تعداد بالای شرکت کنندگان، این تحقیق جزو مهم‌ترین تحقیقات انجام شده در خصوص تاثیر ویپ در ترک سیگار شناخته شد. در این آزمایش به برخی از افراد سیگاری، کارتریج‌های حاوی 16 میلی‌گرم نیکوتین داده شد. برخی دیگر نیز برچسب‌های نیکوتین و برخی ویپ‌های فاقد نیکوتین را دریافت کردند. بعد از گذشت 6 ماه از این آزمایش حدود 7.3 درصد از افرادی که از کارتریج‌های نیکوتین‌دار استفاده کرده بودند، توانستند سیگار را کنار بگذارند. همچنین 5.8 درصد از افرادی که از برچسب نیکوتین و 4.1 درصد از افرادی که کارتریج فاقد نیکوتین استفاده کرده بودند، توانستند موفق به ترک سیگار شوند. با توجه به نتایج این تحقیقات میتوان گفت سیگارهای الکترونیکی تا حدودی در ترک سیگار افراد تاثیرگذار هستند و علاوه بر این افراد باید از اراده کافی برای ترک سیگار برخوردار باشند.
ترک سیگار با استفاده از ویپ
با توجه به نتایج تحقیقاتی که اخیرا اشاره شد، میتوان تاثیر ویپ در ترک سیگار را اینطور بیان کرد:
- درصد بسیاری از افراد سیگاری، استفاده از دستگاه ویپ را برای ترک سیگار مفید دانستند.
- با ترویج سیگارهای الکترونیکی در جامعه، نرخ افراد سیگاری کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
- با توجه به اینکه تحقیقات انجام شده کمی با اشکال همراه بوده است، اما نتایج آن را میتوان مثبت و قابل توجه در نظر گرفت.
- برای رسیدن به قطعیت بیشتر در این رابطه، باید تحقیقات بیشتر و گسترده‌تری صورت گیرد.
کاهش عوارض سیگارهای الکترونیکی و استفاده از آن به جای سیگار
اگر قصد دارید از ویپ به عنوان وسیله‌ای برای ترک سیگار استفاده کنید، می‌توانید با در نظر گرفتن راهکارهایی عوارض آن را کاهش دهید. در هنگام خرید به محتویات موجود در مایع ویپ توجه کنید و سعی کنید از ویپ‌هایی که اسانس پایینی دارند، استفاده کنید. مقدار نیکوتین موجود در این مایعات را در نظر داشته باشید و به تدریج دوز نیکوتین مصرفی را کم کنید. استفاده طولانی مدت از این سیگارها موجب خشکی دهان و کمبود آب خواهد شد؛ لذا حتما بعد از استفاده از ویپ آب کافی بنوشید.
